Ai Weiwei installation set to shine at Amsterdam Light Festival
The Chinese artist’s piece, Thinline, which represents a theoretical border, takes pride of place among 36 installations at the city’s land- and canal-based annual light festival
Rendering of Ai Weiwei’s installation Thinline at the Amsterdam Light Festival. Photographs: Amsterdam Light Festival except where stated
Will Coldwell
Tue 28 Nov 2017 06.00 GMT Last modified on Tue 28 Nov 2017 06.03 GMT
Original artworks by Ai Weiwei and Cecil Balmond will be unveiled in the Dutch capital this week, as part of the launch for this year’s Amsterdam Light Festival. From Thursday 30 November, Amsterdam’s city centre will be illuminated by 36 light installations, designed exclusively for the festival, which is now in its sixth year.
Visitors will be able to experience the works – all based on the theme “existential” – with a walk, cycle or boat ride along the festival’s two sites: one on land, and one on the water of its picturesque canals. The water exposition, which will run until 21 January 2018, consists of 21 artworks. These include Weiwei’s installation “thinline” – a 6.5km-long line running through the city, representing a border. Cecil Balmond’s installation “infinita” will take the form of a geometric shape, resembling a cracked pyramid floating in the water, designed to provoke reflection on the essence of our existence, and whatever lies beneath the surface.
The land exposition, open until 7 January 2018, will take place in Marineterrein Amsterdam: a historic naval dock on Kattenburg Island, a short walk from Centraal Station. Among the 15 works on display will be a piece by artist AlexP, consisting of 576 LED lights hanging from a circular frame, while an installation by artist Reanna Niceforo and photographer Phil Sutherland will create an interactive photo booth that puts visitors in the spotlight and explores the effects of light and projection.
A boat tour of the works will run through the Oosterdok, across the Nieuwe Herengracht, Amstel and via the Herengracht back to Centraal Station.
• amsterdamlightfestival.com
Ai Weiwei: In China zijn kunstenaars net circusdieren
Amsterdam Light Festival
Voor Amsterdam Light Festival maakte Ai Weiwei een lichtkunstwerk van ruim zes kilometer lang. De rode lijn vormt een grens om de grachtengordel. „Wie bepaalt wat de grens is, en wie worden er buitengesloten?”
Sandra Smallenburg
30 november 2017
„Sorry, ik heb mijn wake-up call gemist”, verontschuldigt Ai Weiwei zich tegen de rondvaartboot vol journalisten die aan de Amsterdamse Oosterdokskade op hem wacht. „Het is de schuld van de spacecake die ik gisteravond tot mij genomen heb. Ik heb vrij beroerd geslapen vannacht.”
De zestigjarige Chinese kunstenaar is hoofdgast op Amsterdam Light Festival, de jaarlijkse lichtkunsttentoonstelling in de Amsterdamse grachten. Samen met twintig andere kunstenaars maakt hij de donkere dagen voor Kerst iets minder somber met lichtsculpturen die het beste vanaf het water te bekijken zijn. De vaarroute leidt via de Nieuwe Herengracht, de Amstel, de Herengracht en de Brouwersgracht weer terug naar het Oosterdok. De bijdrage van Ai Weiwei, thinline, is een ononderbroken draad van rood licht die precies die contouren van de grachtengordel volgt - een kunstwerk van 6,5 kilometer lang.
„De vorm van het kunstwerk is eigenlijk door de organisatie ingegeven”, vertelt Ai terwijl de rondvaartboot de kade verlaat. „Toen ik vroeg waar ik mijn kunstwerk zou moeten plaatsen, kreeg ik een plattegrond met daarop een getekende lijn die het territorium van de expositie aangaf. Die grens heb ik aangehouden.”
De uitvoering bleek vervolgens minder eenvoudig. Het kunstwerk is gemaakt met de modernste technologie: een glasvezelkabel van slechts enkele millimeters dikte waar rood laserlicht doorheen wordt geleid. Om de vijftig meter zijn stopcontacten op de kademuren aangebracht om het kunstwerk van stroom te voorzien. Ai: „De installatie was heel lastig, met al die geparkeerde auto’s en fietsen. Dit is geen museumzaal, maar een stad die in gebruik is. Je hebt te maken met land en water, bruggen, winkels, woonhuizen, sluizen die nog wel open en dicht moeten kunnen.”
Het kunstwerk thinline van Ai Weiwei, in de Amsterdamse grachten.
Foto Janus van den Eijnden
Dat de grachtengordel voor velen een synoniem is voor de elite die er woont, wist Ai niet. „Dat hier vooral rijke mensen wonen, hoor ik voor het eerst. Om dat klassenverschil draait het niet in dit werk. Het gaat over meer abstracte, universele thema’s. Wie bepaalt wat de grens is, en wie worden er buitengesloten? Berlijn, mijn huidige woonplaats, had de beroemde grens tussen oost en west. En in China staat de beroemdste grens van allemaal: de Chinese Muur. Maar natuurlijk gaat dit werk ook over de muur van Trump.”
Vluchtelingencrisis
Indirect gaat thinline ook over de vluchtelingencrisis, een thema dat Ai Weiwei bezighoudt sinds hij in 2015 zijn paspoort terugkreeg na een vijf jaar durende periode van huisarrest. Triomfantelijk steekt de kunstenaar zijn Chinese paspoort omhoog. „Twee jaar geleden kon ik eindelijk de grens naar het Westen oversteken. Sinds die tijd heb ik veertig vluchtelingenkampen bezocht, in 23 landen. In totaal heb ik 600 mensen geïnterviewd: vluchtelingen, maar ook mensensmokkelaars, grafdelvers en hulpverleners.”
De honderden uren aan film die hij in die kampen opnam, verwerkte hij in de documentaire Human Flow. „Iedere seconde in die film gaat over grenzen - over blokkades, hekken, nationalisme - en over de prijs die je moet betalen wanneer je die grens over wilt steken. Sinds de jaren negentig zijn er meer dan 33.000 mensen omgekomen terwijl ze Europa binnen probeerden te komen. Een Duitse krant publiceerde onlangs een namenlijst: meer dan veertig pagina’s met namen van mensen die hun leven verloren, alleen omdat ze de grens wilden oversteken.”
In het felle ochtendlicht is de ultradunne draad nauwelijks te zien, maar zodra de boot een brug passeert, licht de rode lijn op in het duister. De kleur rood is niet willekeurig, zegt Ai. „In China heeft de term ‘de rode lijn’ ook een politieke betekenis. Het is de grens van het acceptabele, die doelt op woorden die je niet mag gebruiken op internet – woorden als ‘democratie’ en ‘vrijheid’, maar ook ‘vandaag’ en ‘morgen’. Want daarmee zouden publieke bijeenkomsten kunnen worden aangekondigd. Het is bizar dat dat soort alledaagse woorden in China op internet verboden zijn. Voor schrijvers is dat enorm lastig. Want als je die woorden gebruikt, kan je hele artikel weggehaald worden.”
Ai Weiwei in Amsterdam
Ai Weiwei bij de miniatuurversie van zijn kunstwerk thinline. Deze versie is in gelimiteerde oplage te koop.
Foto Janus van den Eijnden
Zelfcensuur
Terwijl de grachtenpanden langzaam voorbijglijden achter het panoramaglas, vertelt de kunstenaar over zijn advocaat die al vijf jaar vastzit in China, omdat hij 25 tweets online had geplaatst. „Hele rationele, zachtaardige meningen. Dat is zijn enige misdaad.” Teruggaan naar China is voor hem daarom geen optie meer, zegt Ai. „Als Chinese burger kan ik komen en gaan, hebben de autoriteiten me gezegd. Maar ik kan er alleen veilig werken wanneer ik mijzelf censureer. Als ik me zou gedragen zoals ik vroeger deed, word ik onherroepelijk weer opgepakt.”
Voor kunstenaars zijn de werkomstandigheden in China nog onveranderlijk slecht, vindt Ai. „Je kunt ze haast beschouwen als een soort circusdieren. Op het podium hoor je ze niet huilen, daar voeren ze hun kunstjes op. Maar dat zegt niets over het leven van die dieren achter de schermen. Dat is erbarmelijk.”
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten