Ria van Dijk – The Woman Who Shoots Herself Shooting
By Sumitra on February 8th, 2012 Category: Art, Pics
It’s not unusual to have photographs of yourself taken every year. But in the case of Ria van Dijk it is, because she’s in the exact same pose in each of the pictures – shooting a target. The 92-year-old from Tilburg, Holland has been going to funfair shooting galleries every year since 1936, and has won the prize every single time – a photograph of herself shooting.
Shooting galleries at fairs are set up in such a way that when the target is hit, it triggers the shutter of a camera. The result is a photograph in which the viewer is in the position of the target. The picture is the prize that participants win for their efforts. Even before she participated in the shooting gallery, Ria had plenty of practice at home, as a child. Along with her brother, she used to shoot at a target with air guns in the garden of her home. She says they would do this just for fun. So when she went to the fair at age 16, her friends encouraged her to give the shooting game a try. She won the picture on the first shot, and went on to win another one. Ria went back to the fair a year later to win another picture and that was when it all began.
The very first shot of the summer of 1936 shows Ria in short hair and a long overcoat, surrounded by her friends. Her collection now consists of 69 photographs. The only years she missed were those of the war, when all fairs were cancelled. Throughout the pictures, only one thing remains consistent – Ria’s pose when she’s aiming for the target. Otherwise, the people around her, hairstyles and clothing, and her own ageing, are a testament to the changing times.
Ria’s unique photographs have now been compiled into a book called the Almost Every Picture series; it is the 7th book in the series. Published by advertising agency KesselsKramer, the books depict one subject through a body of photographs. Several of the photographs in the book have already been published in Dutch newspapers, and Ria is a local celebrity of sorts. Interestingly, she says she doesn’t really spend too much money on her hobby. “I shoot until I get a photo. But I don’t spend more than about 10 Euros.” If she’s not able to make the shot, she will return the next day to try again.
Ria is completely undeterred by her age, and does not plan to stop her picture series anytime soon. “I can’t wait for this year now,” are her precise words.
The In Almost Every Picture series can be purchased online at KesselKramer Publishing
Ria van Dijk gaat al 81 jaar naar de kermis voor een schietfoto
Ria van Dijk (97) laat sinds 1936 elk jaar een foto maken als ze raak schiet in de schiettent op de Tilburgse kermis. Deze foto’s zijn te zien geweest in musea en op festivals. „Ja god zeg, die foto’s ken ik van buiten.”
Rosan Hollak
25 september 2017
OVER RIA VAN DIJK
Ria van Dijk werd in 1920 geboren in Tilburg. Tussen 1950 en 1975 had ze haar eigen drogisterij. Ze adverteerde met de leuze: ‘Halverwege het ziekenhuis en de stad, ligt Drogisterij Ria van Dijk. Wist je dat?’
Vanaf haar 16de ging Van Dijk ieder jaar schieten op de kermis in Tilburg. In 2008 werden hiervan 63 foto’s gebundeld door KesselsKramer Publishing. Een heruitgave, met meer recente foto’s, verscheen in 2016.
‘Wat er zo leuk is aan schieten? Dat je er helemaal in zit! En dan wil je die foto hebben!”
Ria van Dijk (97) zit in haar appartement op de negende verdieping van zorgcentrum Het Laar in Tilburg. Ze toont een schietschijf en een bokaal van de Brabantse schietsportvereniging De Rommert. „Kijk, dit was mijn eerste schot”, zegt ze, met donkere, twinkelende ogen en wijst op de buitenring. „Het tweede schot zat al in de 10. En hier, nog twee in de roos.”
Vorige week werd Van Dijk door De Rommert uitgenodigd om te komen schieten. Dat is geen vreemd verzoek want in Tilburg en omstreken staat Van Dijk al decennia lang bekend als ‘de schietvrouwe’. „Daarstraks nog stond ik in de lift, kwam er iemand van de technische dienst binnen. Die zegt dan: is het veilig bij u?”
Van Dijk, die in 1920 in Tilburg werd geboren als jongste van drie kinderen, hield altijd al van schieten. Haar oudere broer had een luchtbuks waar ze als klein meisje al mee in de weer was in de achtertuin. „Dat was met van die pluimpjes. Ik vond het leuk.” Toen ze op haar zestiende op de kermis de schiettent ontdekte, was ze helemaal verkocht. „Toen is het gebeurd. Het lukte niet meteen, maar ineens schoot ik raak en gingen er allemaal lampjes aan. En dan krijg je die foto. Dat was iets geweldigs.”
Het was 1936 en, wat Van Dijk toen nog niet kon voorzien, was dat die eerste foto de basis zou vormen van een traditie die haar uiteindelijk zelfs roem in het buitenland zou verschaffen. Vanaf dat jaar ging ze namelijk jaarlijks naar de kermis en schoot ze net zolang door tot ze weer een foto van zichzelf te pakken had. Thuis borg ze de printjes op in een laatje en bouwde zo een unieke, verborgen collectie op.
Stedelijk Museum kocht de collectie
Daar kwam in 2006 verandering in. Joep Eijkens, voormalig journalist bij het Brabants Dagblad, ging op bezoek bij Van Dijk nadat hij dat jaar een aantal van haar foto’s had gezien op de Tilburgse kermisexpositie ‘Een eeuw vermaak in beeld’. Getroffen door de uitzonderlijke fotocollectie – te zien is hoe Ria in de loop der jaren ouder wordt en hoe de wereld om haar heen verandert – vroeg hij aan Van Dijk of hij de serie mocht laten zien aan fotografie-verzamelaar Erik Kessels van communicatiebureau KesselsKramer. Kessels, die al langer boekjes samenstelde met hergebruikte foto’s, was geïnteresseerd en bundelde 63 beelden uit de verzameling tot een boekje. Het werd een succes. Diverse kranten brachten de fotoserie onder de aandacht en in 2009 werden Ria’s schietfoto’s geëxposeerd door fotograaf Hans Aarsman tijdens de expositie Off The Record bij Art Amsterdam. In datzelfde jaar kocht het Stedelijk Museum zelfs de fotocollectie aan. Onbegrijpelijk, vindt Ria nog steeds, maar het geld dat ze ervoor kreeg, heeft ze goed besteed. „Ik kreeg geloof ik een paar duizend euro, hoeveel weet ik niet meer precies. Om het te vieren heb ik een bus gehuurd en ben met dertig vrienden naar het orgelmuseum gegaan. Daarna door naar De Schutskuil, mijn favoriete forellenrestaurant in Oirschot. Daar werden we ontvangen met een goedkoop glas bubbels en hebben we gegeten. Ja, we hebben de stemming er goed in gekregen.”
En nog was de aandacht niet voorbij. In 2010 vertrok Van Dijk met Kessels en Eijkens twee dagen naar het fotofestival in Arles waar haar schietfoto’s werden geëxposeerd. Hoe was het om haar collectie terug te zien op zo’n gerenommeerd festival? „Ja god zeg, die foto’s ken ik van buiten, dat hoeft niet hoor. Maar de ontvangst daar was iets geweldig. Allemaal mensen die je willen spreken, en een heleboel fotografen. Ongelofelijk. Toch heb ik liever dat ze me kennen van het schieten, dan dat ze zeggen: ‘Nou, die daar moet je in de gaten houden’.”
Ieder jaar als ze nu naar de kermis gaat – ze zegt het tot haar honderdste te willen volhouden – zijn er wel een paar journalisten die ‘haar schietmoment’ vastleggen. Koppen als ‘Luchtbuks Ria, al tachtig jaar koningin van de schiettent’ en ‘Hoogbejaarde Ria schiet weer raak’ verschijnen dan boven de berichten. Ze geniet van de aandacht, toch hecht ze meer waarde aan het werkende bestaan dat ze in Tilburg opbouwde. „Ik heb vijfentwintig jaar een drogisterij gehad”, vertelt Van Dijk. Ze was dertig toen ze haar eigen zaak opende. „Van een kennis had ik gehoord dat er een pand te koop was aan de Bosscheweg, vlakbij oom Gus, die had in dezelfde straat een sigarenzaak. Ik legde het plan voor aan pa, die begreep wel dat ik zelfstandig wilde zijn.”
Allemaal mensen die je willen spreken, en een heleboel fotografen. Ongelofelijk
In 1950 opende ze de deuren en het duurde niet lang of ze was een begrip in de stad. „Ik had fijne meisjes in dienst en zorgde ervoor dat alle klanten me kenden.” Tegenwoordig is dat wel anders, benadrukt ze. „Als je nu in de winkel komt, kennen ze je niet. Het is allemaal van dat jonge personeel en het interesseert ze niet wat je te vertellen hebt. Bij mij was dat heel anders.” Achterin de winkel had ze nog een kamer, vertelt ze, en die plek fungeerde soms als ‘biechtstoel’. „Wat ik daar deed was sociaal werk. Maar ik vond dat normaal. Mijn moeder zat vroeger bij Weldadigheidsvereniging St. Elisabeth, daar deed ze liefdewerk voor de armen. Bij ons thuis wisten we: je bent er voor de ander.”
Haar vader stierf in 1968 op 81-jarige leeftijd. Ze vertelt dat haar moeder in 1952 overleed. „Ze had suikerziekte, net als mijn broer en zus. Die ziekte tast je karakter aan. Mijn moeder was aan het einde van haar leven niet meer zo vrolijk, ze was een ander mens geworden.”
Haar broer en zus zijn inmiddels al jaren geleden overleden, maar als ze nu terugdenkt aan vroeger heeft ze een ‘mooi thuis’ gehad. „Er werd altijd veel muziek gemaakt. Mijn zus kon goed pianospelen, mijn broer was een geweldig violist. Het was altijd feest.” Ze herinnert zich ook de optredens van haar ouders op bruiloften en partijen. „Ik zie ze nog staan. Mijn moeder was een medium en mijn vader stond naast haar met een vuur in zijn handen. Hij zei dan: ‘O medium, o zeg mij, wat is uw gedachte? Wat zien thans uw heldere ogen? Dan begon mijn moeder van alles te vertellen over de mensen op het feest. Ja, ze hadden een leuk huwelijk.”
Nooit getrouwd
Zelf is Van Dijk, in tegenstelling tot haar broer en zus, nooit getrouwd. „Nee, ik heb geen kennis gehad, maar ik blijk wel heel verliefd te zijn geweest op een vriend van mijn broer. Na jaren zag ik die een keer terug in de kerk. Ik zong daar in het koor, samen met zijn zus, en hij liep daar rond. Die avond kreeg ik in bed een huilbui. Toen wist ik het pas: ik was verliefd op die man geweest. Maar ja, hij was al getrouwd, had ook kinderen, dus dat is niks geworden.” Verder heeft ze, zoals ze het zelf noemt, ‘weinig aantrekkingskracht gehad’. „Ik heb één nadeel: een harde stem. Toch heb ik het altijd goed kunnen vinden met mannen. Toen ik begon met de drogisterij kwamen ze wel op me af. Dan kwam er zo’n vertegenwoordiger koffie drinken. Die wou dan iets meer. Maar ik zei: ‘Nee dat hoeft niet.’ Ik had er gewoon geen zin in. Het waren geen harde werkers maar van die types die dachten: nou, bij Ria kom ik wel rond.”
In 1975 stopte Van Dijk met de zaak. De concurrentie van ketens zoals Etos en Kruidvat werd te groot. Ze stortte zich in het verenigingsleven en werkte nog acht jaar bij de gemeente. „Maar op mijn 63ste heb ik gezegd: ik houd het voor gezien.” Nog steeds heeft ze een katholieke praatclub waar ze maandelijks naartoe gaat. Ze kijkt ernaar uit want nu ze zo oud wordt, is contact nog belangrijker geworden. „Dat je telkens mensen om je heen verliest, dat is vreselijk. Er blijft niemand meer over die je van vroeger kent, dat vind ik heel erg.”
Vanaf haar appartement op de negende verdieping gaat ze nog wel met de lift naar beneden om te eten of een praatje te maken. „Maar het contact met de buurtbewoners is niet meer hetzelfde als met de vrienden die ik hier voorheen had. Degenen die hier nu binnenkomen, zijn al negentig of niet meer helemaal honderd procent. Maar ik heb nog steeds een hele heldere geest. Dat is eigenlijk best vermoeiend.” Ja, ze mag dan ieder jaar gaan schieten op de kermis en op zo’n moment even in de spotlights staan, maar dat alleen zijn is niet leuk. „Daarom zeg ik ook: als je nog oude ooms of tantes hebt, zoek ze op. Dat vind ik heel belangrijk.”
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten