Leonard Freed Worldview Amsterdam the Sixties

"Photography is a visual language still in its infancy. Just as the poet adds meaning to words, so the photographer adds to visual symbols. But, whereas the other arts developed in time over centuries, photography has yet to mature and define itself. The fact that millions of people can see the same visual images on television, in films or photography is communication; is language.The first appearance of spacemen on the moon made history as did Christopher Columbus's first steps in the new world. The first is a visual fact, the second is a literary one. For Columbus we mst imagine the scene while for the astronauts the details remain for all of us exactly identical. We speak the same language in China, India or Africa when we say, "First man on the moon." We all have the same visual image. Photography (i.e. reproduction) has become the universal language.To be a poet-photographer is both saddening and challenging. Saddening to think that literary traditions are being lost to a language that is only in its infancy. Challenging in that one is free to be orignal." Leonard Freed.

"Born into a working class family of radical Jewish Eastern European immigrants, Freed at first wanted to become a painter. After trips to Europe and North Africa, he returned to the US and in 1954 studied in Alexei Brodovitch's "design laboratory." Brodovitch told Freed he "needn't pay, just attend". Edward Steichen, Director of Photography at the Museum of Modern Art, bought three of Freeds photos for the Museum. Telling him after a conversation of two hours, that he was one of the three best young photographers he had seen and advised Freed to remain an amateur as the other two were now doing commercial photography and were not now interesting, "preferably, be a truck driver", he said. Freed became famous first for his involvement with the American civil rights movement, then with the 1980 publication of his book Police Work which made, in words and pictures, statements about brutality while questioning our need for authority. Photography became his way of exploring complex issues such as societal violence and racial discrimination (including a study of the Ku Klux Klan), German society and his own Jewish roots in numerous books and films. He joined Magnum in 1972 and since then has worked on assignment for the major international press." Magnum

Tijdloze breekbaarheid van een humanist
Door Eddie Marsman

Leonard Freeds foto’s zijn ouderwets zwart/wit, zelden groter dan een vel notitiepapier en tamelijk eenvoudig. Het onderwerp is netjes los getild uit het decor, meestal rond het kruispunt der diagonalen. Het decor betreft steevast een contrast of een handvol tegendraadse details. Maar die eenvoud is bedrieglijk want enkel te bereiken door veel geduld en zorgvuldig kijken.
Juist dat maakt van Freeds retrospectief in het Fotomuseum Den Haag (160 foto’s) een indrukwekkende tentoonstelling. Niet ondanks maar dankzij dat gebrek aan spektakel en visuele krachtpatserij dus.

Het oeuvre van de Amerikaan, zoon van joodse immigranten uit het Russische Minsk, omspant iets meer dan een halve eeuw, van zijn eerste foto uit 1952 – een wandelaar langs de Seine, gevat tussen kale winterbomen – tot vijf foto’s van een kat kuierend over een dakrand, een reeksje dat hij in november vorig jaar vastlegde vanaf zijn sterfbed. Kort na het maken ervan overleed hij, 83 jaar oud.

Freed was een typisch naoorlogse, humanistische fotograaf. Degelijk, veelzijdig en begaan met het lot van mensen die zich, meestal tegen de stroom in, staande proberen te houden. Het is een levenshouding die ook in zijn geval gevoed werd door de herinnering aan de wereldbrand van zijn jeugdjaren.
Gebeurtenissen, ontwikkelingen, omwentelingen; telkens bracht hij ze terug tot kleine visuele verhalen op menselijke maat. En steevast bevatten ze vingerwijzingen naar context en geschiedenis.

Freed begon rond 1952 te fotograferen tijdens een rondreis door Europa. Op die reis deed hij ook Nederland aan. Hij zou er tot 1970 blijven wonen. Hier publiceerde hij zijn eerste foto (in het Algemeen Handelsblad) en zijn eerste boek (Joden van Amsterdam, uitgegeven door de Bezige Bij) en had hij zijn eerste tentoonstelling (in Rotterdam).

Nederland heeft in Freeds werk uiteraard de nodige sporen achtergelaten (stratenmakers in Amsterdam, schippers op het water, handelaren op de beurs) maar afgezien van enige lokale herkenbaarheid vallen de Hollandse foto’s eigenlijk nauwelijks op. Verbazen doet dat niet. Freed zou zijn leven lang blijven reizen: naar Engeland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Noord Afrika, het Midden Oosten, dat alles keer op keer, zoals hij ook in Amerika zelden lang thuis kon zitten. Maar overal zocht hij op de keper beschouwd naar hetzelfde: beelden die vorm konden geven aan de stugge maar breekbare volharding waarmee mensen altijd en overal proberen hun bestaan leefbaar te maken.

De expositie, tot stand gekomen in samenwerking met het Musée de l’Elysee in het Zwitserse Lausanne, toont daarvan de neerslag, gevat in een strakke chronologische presentatie. Die rangschikking werd ingegeven door Freeds overtuiging dat zich in zijn werk in de loop der jaren geen enkele ontwikkeling heeft afgetekend; een naar huidige artistieke maatstaven weinig enerverende, maar desalniettemin verdedigbare (en respectabele) opvatting. Hier en daar worden enkele thema’s uitgelicht, zoals het politiewerk in New York of de positie van zwart in blank Amerika; het zijn de onderwerpen van zijn meest bekende boeken.

Maar Freeds foto’s werken ook los van chronologie, reeks of thema. Een oude man in een ziekenhuisbed, doodsbang starend naar de apparatuur die zijn leven moet redden. Een jonge zwarte vrouw die haar kind de fles geeft, starend naar de metro die aan haar voorbijrijdt. Een zwart jongetje dat even stoer zijn onzichtbare spierballen toont. De begrafenis van 200 mijnwerkers in Charleroi, door de opengeslagen ramen vanuit een huiskamer gefotografeerd om zo terloops te wijzen op de impact van een ramp. Stuk voor stuk zijn het foto’s vol tijdloze breekbaarheid.

Leonard Freed Amsterdam the Sixties

see for AMSTERDAM in the SIXTIES Provo Happenings Paradiso John Lennon