Using herself as a model Francesca Woodman Photography

Francesca Woodman, Polka Dots, November 1976

American photographer Francesca Woodman created a beguiling and important body of work during her short nine-year career. Working primarily with black-and-white photography, she mined some of the same themes as photographers as stylistically diverse as Ralph Eugene Meatyard (loss and the passage of time) and Cindy Sherman (self-presentation and role-playing). Woodman usually used herself as a model, contorting her body and exploring her relationship to her surroundings, often seeming to merge with them.  A recent acquisition, this rare vintage print is part of a series she made wearing a polka dot dress while a student at the Rhode Island School of Design; Woodman printed it at the time and gave it to a friend. Read for more ...

Documentaire Nadat de talentvolle Amerikaanse fotografe Sarah Woodman op 22-jarige leeftijd zelfmoord pleegde, kostte het haar ouders en broer - eveneens kunstenaars - jaren om in het reine te komen met haar dood.

Stille foto's van dode dochter

Zien

Marianne Vermeijden

 artikel | Dinsdag 10-04-2012 | Sectie: Media | Pagina: NH_NL02_034 | Marianne Vermeijden

De Amerikaanse fotografe Francesca Woodman (1958-1981) liet honderden zwart wit-opnamen na, veelal gemaakt in lege, aangetaste binnenruimten. De fotografe voert zichzelf onherkenbaar of nauwelijks zichtbaar op. Haar foto's roepen associaties op met verdwijning, afscheid en dood. Het meisje dat achter een schoorsteenmantel wegkruipt of dat zichzelf in de duisternis een engel waant was steeds Francesca Woodman. Met een sprong uit een New Yorks raam zou ze, 22 jaar oud, een eind aan haar leven maken. Haar werk leeft voort, Guggenheim New York toont een groot retrospectief.

Hoe kwam Francesca als dertienjarig meisje tot haar zelfportretten? Waarom pleegde ze zelfmoord? En lag de dood in haar werk besloten?

De documentaire The Woodmans uit 2010, vanavond te zien in Close up, probeert antwoorden te geven. Aan het woord komen onder meer Francesca's ouders, beiden kunstenaars. Eerder zeiden Betty en George Woodman in deze krant niet te geloven in een aangekondigde dood. George: Mensen denken dat Francesca in die foto's een geïsoleerde werkelijkheid verbeeldde. Maar wat we zien is een zeer bewust gemanipuleerde werkelijkheid, een vorm van theater, zoals je het leven ook als absurd theater kan zien. Betty: Ik kan niet bepalen wat anderen in het haar werk moeten lezen. Maar neemt u van mij aan, het gaat niet over de dood. Er zijn zoveel andere interpretaties mogelijk. Vaak reageren toeschouwers te emotioneel.

Marianne Vermeijden

Info: Close up: Francesca WoodmanNed. 2, 23.00 - 00.00 uur
Foto-onderschrift: De ouders van Francesca Woodman spreken over haar foto's en leven.

Op dit artikel rust auteursrecht van NRC Handelsblad BV, respectievelijk van de oorspronkelijke auteur.

Al bijna uit beeld

Te erg voor woorden: Francesca Woodman: Photographs

marianne vermeijden

 Recensie | Vrijdag 23-12-2005 | Sectie: Boeken | Pagina: 30 | Marianne Vermeijden

Er bestaan genoeg foto`s die ik liever nooit gezien had. Foto`s die als `haunting images` mijn geest hebben vervuild. Ze onthullen bijvoorbeeld hoe mensen iets uitspoken met elkaar waar je in je meest kwaadaardige fantasieën niet op zou zijn gekomen. Zo publiceerde Reuters in het fotoboek The Art of Seeing (2000) de opname van een Haitiaanse man die uitzinnig van genot flarden van een ander (geroosterd) mens op straat staat op te eten. Goed, men at elkaar tijdens de stalinistische hongersnoden ook op, maar dan niet met het perverse plezier waarmee deze man dat publiekelijk deed.

Zoals ik met die Haitiaan zit opgescheept, zo zal ik me ook levenslang de foto`s van Francesca Woodman herinneren. Fragmenten van een fatale nachtmerrie die juist helemaal géén horror laten zien, maar wel laten voelen hoe iemand innerlijk de weg is kwijt geraakt en dan beelden componeert die misleidend mooi illustreren hoe je naar de afgrond wankelt.

Woodman - donkerblond, knap en net twintig - portretteerde zichzelf voortdurend in zwartwitfoto`s - als engel, als fossiel, als schaduw, als lichtflits. Dat deed ze scherp, doordacht en neutraal, alsof ze zich als een object had overgegeven aan de veeleisende choreograaf die ze zelf was. Aha, ze zocht dus naar haar identiteit, zoals dat tegenwoordig tot vervelens toe wordt genoemd. Welnee, vergeet dat gesjoemel met het begrip identiteit, dat zo`n aardige vluchtheuvel biedt om zaken te simplificeren en het in wezen nergens over te hebben. Woodman nam met die foto`s afscheid van dit leven, ze gebruikte haar camera om te verkennen hoe het zou zijn om er niet meer te zijn. Ze is op haar beelden fysiek bijna al om de hoek verdwenen, ze sluipt in hetzelfde antracietgrijs van omringende muren het beeld uit, ze verstopt zich als een klein meisje achter het afgescheurde behang en ze beitelt delen van haar lichaam uit de stenen vloer van haar atelier, zodat er tenminste iets blijvends zou achterblijven, én een schrijnende foto.

Op een dag in 1981 was Woodman er inderdaad niet meer. Uit een raam gesprongen, in New York, 22 jaar oud. Waarom? Om een liefde, zo lieten haar ouders doorschemeren, want zo radicaal en kortzichtig kunnen dochters en zonen op die leeftijd zijn. Haar ouders waren bij een tentoonstelling van het nagelaten werk van hun dochter in de Kunsthal in Rotterdam. Beiden waren kunstenaar, en beiden hadden nooit ook maar een zweem van de dood in het werk van hun Francesca waargenomen, vertelden ze. Ze begrepen ook niet hoe anderen dat morbide reisplan wél doorzagen. Francesca was toch altijd vrolijk, had toch veel vrienden gehad. Ons gesprek viel stil. En toen die stilte te zwaar werd, zijn we maar over de schoonheid van haar foto`s begonnen.

Misleidend mooi wankelt de fotografe langs de afgrond

Info: Francesca Woodman: Photographs. Catalogus Fondation Cartier pour l`art contemporain
Trefwoord: Fotografie
Persoon: Francesca Woodman

Op dit artikel rust auteursrecht van NRC Handelsblad BV, respectievelijk van de oorspronkelijke auteur.

Francesca Woodman "Untitled, Providence, Rhode Island, 1976,"