"My idea of a good picture is one that's in focus and of a famous person doing something infamous. That's why my favorite photographer is Ron Galella". (Andy Warhol)

This summer Foam presents a major exhibition of work by Ron Galella, pioneer of paparazzi photography. The exhibition features photos of stars including Mick Jagger, Jackie Onassis, Greta Garbo, Brigitte Bardot, Marlon Brando, Andy Warhol, Sean Penn, Elizabeth Taylor, Frank Sinatra, Penélope Cruz and many more. These photos have appeared in magazines such as Life, Time, Rolling Stone, Vogue and Vanity Fair.

Ron Galella (1931, The Bronx, New York) started his career in the US Air Force. After returning from Korea he attended the Art Center College of Design in Los Angeles and graduated in 1958 as photo journalist. In his spare time he started photographing stars attending premières. This became his true passion.

Galella typically doesn't view his 'victim' through his lens; in order to really make contact, he looks right into the star's eyes. He is also lightening fast, the essence of what he calls the 'Art of Paparazzi'. By the time the stars have told him 'no', he can often do what they have asked - in the meantime, he's already taken two photos. Galella's method is seldom without humour. Following a confrontation with Marlon Brando he bought a helmet with the words 'Paparazzi Ron'.

October 1971 was an important date in Galella's career. It was a month in which he frequently photographed Jacqueline Kennedy Onassis. After encountering the photographer for the umpteenth time, the widow of assassinated US President John F. Kennedy and wife, at that time, of shipping magnate Ari Onassis took off running into New York's Central Park. This photo of her on the run has become a 'Jackie icon'. Galella's Jackie-obsession ended with his arrest and a notorious court case that revolved around the question of how far a photographer could intrude on the privacy of a celebrity. For some, however, the photos of Jackie Onassis also provided considerable inspiration, such as for Tom Ford, former designer at fashion house Gucci.

Although Galella did not invent the term paparazzi (Italian for 'buzzing mosquito'), he is the personification of the word. He redefined the relationship between celebrity and photographer. Jackie Onassis clearly dreaded the cheeky photographer, but other stars were glad to see him or were resigned to his presence. They realised that Ron Galella was a crucial link in stars' popularity, satisfying the general public's voyeurism and stimulating magazine sales.

Sla zijn camera stuk!

Rosan Hollak

Portret | Zaterdag 09-06-2012 | Sectie: Overig | Pagina: NH_NL01_028 | Rosan Hollak

Hij kreeg een klap van Marlon Brando en was de schaduw van Jackie Onassis. Werk van de Amerikaanse paparazzo Ron Galella (81) is nu in het Foam fotografiemuseum te zien. Het belangrijkste aan een lichaam is de kont.

In het midden van de tuin staat een fontein. Daaromheen Ionische zuilen en beelden van Griekse godinnen. Wie bij fotograaf Ron Galella (1931, The Bronx, New York) en zijn vrouw Betty op bezoek gaat in New Jersey, vlakbij New York, loopt regelrecht bij The Sopranos naar binnen. Alles blinkt en glanst. In de ruime woonkamer met marmeren vloeren staan rode pluche banken. Aan de witgeverfde muren hangen uitvergrote snapshots van beroemdheden die Galella - paus onder de paparazzi - fotografeerde: Elvis Presley, Mick Jagger en Jerry Hall, Sophia Loren, Robert Redford.

In de hal staan, opgesteld op ezels, meer portretten van beroemdheden. Zoals 'Windblown Jackie', een foto die Galella in 1971 maakte van Jackie Onassis. Daarnaast een paspop met zijn oude fotografenpak en de football-helm die Galella droeg nadat hij van acteur Marlon Brando een vuistslag in het gezicht had gekregen. Als Galella - klein, beetje krom, met sneeuwwitte haren en pretoogjes - over dat incident uit 1973 vertelt, wordt hij nog steeds pissig. Brando zat fout, zegt de fotograaf en hij balt zijn vuisten. In zijn biografie schrijft hij dat ik op zijn teen ging staan en dat ik provoceerde. Brando dacht dat ik some wise guy was. Mooi niet. Als hij had gezegd dat hij niet gefotografeerd wilde worden, had ik dat niet gedaan. Het was een gewelddadige actie van zijn kant.

Galella wist dat Brando op 12 juni in New York zou zijn voor een optreden bij The Dick Cavett Show. Na de uitzending gingen Brando en talkshowhost Cavett, beiden met zonnebril, naar Chinatown om een hapje te eten. Galella volgde hen, samen met een collega. Ze hadden snel door dat ik er was. Toen wenkte Cavett mij. Ik liep op ze af en zei tegen Brando: 'Wat vind je ervan als ik een foto van je maak, zonder bril?' Brando zei niets en ineens: BOEM! Een klap in mijn gezicht. Lip kapot, vijf tanden eruit. Drie keer moest ik terug naar de tandarts om de boel te laten repareren. Ook Brando kwam niet ongeschonden uit het incident. De volgende dag hoorde ik dat hij naar het ziekenhuis was gegaan. Zijn hand was geïnfecteerd. Paparazzibacteriën. Ha! Hij moest drie dagen in het ziekenhuis blijven. Daarna heb ik hem aangeklaagd. Galella kreeg 40.000 dollar schadevergoeding.

Toen de acteur het jaar daarop weer in New York was, stond Galella klaar met zijn camera. Ditmaal achtervolgde hij The Godfather in het Waldorf-Astoria. Een collega maakte er een opname van, een zwart-witfoto die Galella bij de paspop in de hal heeft geplaatst: Brando in pak met een vette ketting om zijn nek, met in zijn voetsporen Galella, camera in de hand en football-helm op zijn hoofd.

Dat was natuurlijk bedoeld als grap, grinnikt Galella. Toch is de foto typerend. In de documentaire Smash his Camera (2010) wordt een beeld van Galellageschetst als van een man met een kinderlijke passie en een onstuitbare passie om beroemdheden vast te leggen. Galella is het prijskaartje dat aan het eerste amendement hangt, zegt een Amerikaanse advocaat in de documentaire, doelend op het artikel van de grondwet dat de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid waarborgt.

Galella is namelijk vooral bekend geworden als 'vaste stalker' van Jackie O. Nadat de voormalige presidentsvrouw van de VS in 1968 was hertrouwd met de Griekse zakenman Aristoteles Onassis, werd zij een gewild doelwit voor Galella. Zo bezeten was hij van Jackie dat hij maar liefst drie keer tegenover haar stond in de rechtbank. De eerste keer nadat hij haar had gefotografeerd in Central Park met haar zoon John Jr. Dat was 24 september 1969. Ik ging achter een boom staan en maakte twee goede foto's van John Jr. op zijn fiets. Toen ik achter de boom vandaan kwam, zag Jackie mij staan. Ze zei: Jij weer. Ze riep tegen haar bodyguard: sla zijn camera stuk! Ik rende naar de auto, de man rende achter me aan. Hij greep me vast en zei: geef me de film, of ze kraakt mijn ballen. Ik weigerde. Toen brachten ze me naar het politiebureau. Daar werd ik gearresteerd.

Galella klaagde Jackie aan en zij daagde hem voor de rechter. Jackie won, met als uitkomst dat Galella voortaan ten minste 45 meter van haar vandaan moest blijven. Jackie meende dat ze zich altijd in een privéomgeving bevond. Maar als je op de stoep wandelt, kan je geen privacy claimen. Windblown Jackie, zijn foto van de voormalige presidentsvrouw met haar haren in de wind, is wereldberoemd. Dit portret heeft alle elementen van de juiste paparazzibenadering, zegt Galella trots. Ik heb haar vastgelegd op een totaal onverwacht moment. Ze lacht zelfs een beetje. Dat is te danken aan mijn chauffeur die vanuit mijn auto haar naam riep. Ze had niet verwacht dat ik erin zou zitten.

Met dit beeld meent hij ook haar innerlijke schoonheid te hebben gevangen. Ze draagt geen make-up. Ze is puur. Ik noem het mijn Mona Lisa-foto. Galellagrinnikt, zijn ogen twinkelen. I got one up on Da Vinci. Hij buigt zich samenzweerderig naar voren. Ik denk dat mijn foto in honderd jaar de Mona Lisa in bekendheid zal overtreffen. Mona Lisa was niet beroemd, Jackie wel. Daarom wordt mijn foto in de toekomst belangrijker.

Ondanks zijn strubbelingen met Jackie spreekt Galella met bewondering over haar. Ik denk dat ik haar volgde omdat ik in die tijd geen vriendin had. Voordat ik mijn vrouw ontmoette, was Jackie een beetje mijn vriendin. Ik weet dat ze geen hekel aan me had. Doordat ik haar zo veelvuldig heb gefotografeerd, bleef ze ook beroemd.

Galella schuifelt door zijn huis en laat zijn archief in de kelder zien. Van boven tot onder staan in de stellages dozen met daarop namen als Cary Grant en Michael Jackson. In dit privéarchief, waar een aantal fotoredacteuren elke dag het materiaal ordent en digitaliseert, bevinden zich 3 miljoen negatieven en afdrukken. En nog steeds gaat Galella naar evenementen. Zijn favoriete glamourkoppel is Brad Pitt-Angelina Jolie. Zij heeft volle lippen en mooie billen, grijnst Galella. Het belangrijkste aan een lichaam is de kont. Dat geldt zowel voor mannen als vrouwen. Daarna komen de benen en pas daarna de borsten.

Wat heeft hem al die jaren gedreven om achter beroemdheden aan te rennen? Nieuwsgierigheid. We willen allemaal weten hoe beroemdheden eruitzien in alledaagse situaties. Ik probeer ze te fotograferen op het moment dat ze oprechte emoties tonen. Als dat lukt, is dat een beloning. De volgende kick is je foto afgedrukt zien in een krant of tijdschrift. De laatste beloning is de betaling.

Galella is nu 81. Heeft hij ooit overwogen met pensioen te gaan? Nooit. Ik heb altijd hard moeten werken om mijn geld te verdienen. Mijn motto is: je werkt tot je doodgaat.

'Marlon Brando zei niets, en ineens: BOEM! Een klap in mijn gezicht. Lip kapot, vijf tanden eruit' Vier tips voor de paparazzo In de documentaire Smash his Camera (2010) geeft Ron Galella, als oude rot in het vak, vier tips aan collega-paparazzi: 1. Draag bij iedere gelegenheid een pak. 2. Zoek in een hotel altijd van tevoren uit waar de uitgang van de keuken is. 3. Zorg dat je een perskaart hebt of op een andere manier bent geaccrediteerd zodat je in ieder geval binnen komt. 4. Shoot fast! Zo leg je een spontane reactie van een ster vast. Bovendien heb je dan al twee foto's voordat je eruit wordt gegooid.

Info: Tentoonstelling Ron Galella, paparazzo extraordinaire! FOAM, Amsterdam, 8 juni-22 aug.
Foto-onderschrift: 'Windblown Jackie', 1971. Ik noem het mijn Mona Lisa-foto zegt Ron Galella. Bruce Springsteen op een afterparty na een concert van Sting in NY, 1988. Galella volgt Marlon Brando in het Waldorf-Astoria, 1974.
Persoon: Ron Galella

Beroemdheden in het wild

Yaël Vinckx

artikel | Zaterdag 11-12-2004 | Sectie: Overig | Pagina: 52 | Yaël Vinckx

Ron Galella, de internationale koning van de roddelfotografie, exposeert in Amsterdam.

Yaël Vinckx beziet zijn werk.

Hij wordt de nestor van de Amerikaanse roddelfotografie genoemd, en ook wel de paparazzi superstar. Ron Galella, 73 jaar oud en nog altijd op jacht naar beroemdheden. Zijn beste vriend is zijn Nikon-camera waarmee hij vanaf 1955 beroemdheden fotografeert, vooral in New York en Los Angeles. Maar zijn hoogtepunt ligt in de jaren zeventig, wat te zien is op zijn eerste tentoonstelling in Nederland: Angie Dickinson, alias toenmalig politievrouw Pepper, met een diep decolleté; Telly Savalas, alias Kojak, met de onvermijdelijke sigaar in zijn mond.

Galella is hard en zacht tegelijk. Op straat, zegt hij, zijn de sterren vogelvrij. Daar zijn ze publiek bezit. Op dat soort momenten stapt hij ook op hen af, met zijn Nikon in de aanslag, zonder hun de tijd te gunnen het haar goed te doen of een andere pose aan te nemen. ,,Ongewone mensen op gewone momenten'', noemt hij dat. Tegen de tijd dat de beroemdheden bij hun positieven komen, is hij al tien shots verder. Maar in de privacy van hun huis en hun tuin laat hij de sterren met rust; nooit lag Galella in de struiken om stiekem plaatjes te schieten, zoals vele paparazzi na hem deden en zoals te zien is in het laatste nummer van het hippe fotoblad Baby!: de geslachtsdelen van Brad Pitt en Gérard Depardieu, de blote billen van Drew Barrymore, stiekem genomen met een telelens en daarom afgedrukt in korrelig zwart-wit.

Die houding, door sommige collega-fotografen betiteld als `mild' en `braaf', bezorgde hem krediet onder een flink aantal sterren - zij lieten zich in de loop van de tijd steeds vaker welwillend op de foto zetten. Voorbeelden hangen op de tentoonstelling in Amsterdam, waar een hondertal zwart-witfoto's uit de periode 1960-1989 tentoon worden gesteld. Debbie Harry, de zangeres van Blondie bijvoorbeeld, die lief in de lens blikt. Of Joan Collins, de gemene Alexis uit de tv-serie Dynasty, die verrassing veinst.

Maar er waren er ook die een bloedhekel aan de fotograaf hadden. Brigitte Bardot besproeide hem met water, Richard Burton wenste hem de dood in en Marlon Brando sloeg hem vijf kiezen uit zijn kaak, een (mis)daad die door de acteur werd afgekocht met veertigduizend dollar schadevergoeding. (Galelladroeg bij een latere photo-op met Marlon Brando een rugby-helm.)

Jackie Onassis werd Galella's persoonlijke obsessie; hij volgde haar, stalkte haar zelfs, tussen 1967 en 1971. Jackie deed alles om zijn werk te ontmoedigen, het zelfs onmogelijk te maken. Ze trok de witte kol van haar trui tot haar neus op, duwde haar muts tot over haar wenkbrauwen en zette een zonnebril op, maar Galella liet zich niet van de wijs brengen.

Hij verkleedde zich zelfs om dicht bij de sterren te komen, een enkele keer plakte hij een valse snor op. Om dicht in de buurt van Jackie en haar man, de Griekse reder Onassis, te komen, verkleedde hij zich als Griekse visser. Uiteindelijk stapte Jackie naar de rechter, er volgde een proces dat 26 dagen duurde en waarin ze zich laatdunkend over ,,that man'' uitliet. Ron Galella kreeg een straatverbod opgelegd; hij mocht niet langer in de buurt van de voormalige presidentsvrouw komen.

Opmerkelijk genoeg bracht het proces hem roem; het haalde de covers van vele tijdschriften. Galella werd daardoor bekend als ,,de beroemdheid die de beroemdheden fotografeert''. Maar zijn geliefde Jackie kon hij vanaf dat moment alleen nog met een telelens vastleggen.

Ron Galella heeft ook echte fans. Zijn beroemdste aanhanger is wellicht ontwerper Tom Ford. ,,Hij fotografeerde de iconen waarmee ik opgroeide, die mijn bewondering en mijn afgunst wekten, die van jongs af aan op mijn netvlies staan'', schreef de ontwerper in 2002 over zijn favoriete fotograaf. De verrassing en het ongedwongene maken Galellas foto's volgens de ontwerper tot ,,relikwieën van een voorbij generatie''.

Ron Galella fotografeert nog altijd, maar minder dan vroeger. Naar verluidt heeft hij zich op zijn hobby gestort, het fokken van konijnen.

Info: Galerie Wouter van Leeuwen, Hazenstraat 27, Amsterdam, 06-52031540, open donderdag t/m zaterdag van 12.00 tot 18.00 uur. De expositie loopt t/m 8 januari.
Foto-onderschrift: OBSESSIE: Jackie O. weer gespot Foto Ron Galella, courtesy galerie Wouter van Leeuwen
Trefwoord: Fotografie; Kunst en Cultuur; Kunst
Persoon: Ron Galella

Op dit artikel rust auteursrecht van NRC Handelsblad BV, respectievelijk van de oorspronkelijke auteur.