vrijdag 14 juni 2013

an Axis Shift in the Genre In and Out of Fashion Viviane Sassen Kees Scherer Award 2013 Photography

SUI HE BY VIVIANE SASSEN FOR THE COVER OF POP MAGAZINE #27 (AUTUMN WINTER 2012)

Viviane Sassen

In the pink … Sassen combines ultra-bright colours with odd postures to bring a signature quality to her art photography. Photograph: Viviane Sassen for Dazed

Double exposure: the two faces of Viviane Sassen's photography

The worlds of fashion and fine art are often mutually exclusive – Sassen's variety of approach enables her to straddle both
According to leading photography curator Charlotte Cotton, the fashion photography of Viviane Sassen is creating "an axis shift in the genre". This bold claim is made in the afterword of a big, new book called Viviane Sassen: In and Out of Fashion, which rounds up her work for style magazines such as Dazed and ConfusedSelf ServiceWallpaper and Purple over the past decade or so.
On the evidence, it is hard to disagree with Cotton's summation: Sassen has dramatically changed the face of fashion photography in much the same way as Juergen Teller or Guy Bourdin did before her.
But that is only half the story. Sassen is also that rare thing: a photographer whose work straddles the often mutually exclusive – but increasingly blurred – worlds of fashion and fine art. She has just published another acclaimed limited-edition art-photography book,Roxane, which, if you're quick, you can pick up online before it becomes a prohibitively expensive collector's item. In it, she photographs her "muse" in a variety of strange poses in strange landscapes. The photographs were taken over a number of years, and hint at the relationship between photographer and muse. Like much of Sassen's work, Roxane is beautifully strange and illustrates the almost sculptural nature of HER photographs, as well as their dreamlike quality – all those ultra-bright colours and odd postures.
Viviane SassenPerformative … Sassen's subjects hover between the sculptural and the dreamlike. Photograph: Viviane Sassen for Delamar
This undertow is also present in much of the fine-art photography she's made in Africa, where she has worked regularly since 2002. (She was born and is currently based in Amsterdam, but lived in Kenya as a young child between the ages of two and five.) Perhaps more than any of her contemporaries, she has undercut the received image of Africa as a continent of conflict, suffering and poverty. Instead, she has made an ongoing series of performative photographs in which her subjects seem to exist in a suspended state between waking and dreaming.
In one image, shot at night, two girls hug each other around what looks like a large banana leaf; in another, a boy in an Adidas tracksuit sleeps cocooned in a wispy green fishing net. Sassen's approach to race is as oblique as her approach to sexuality or identity. In one striking image, an angular girl in a white shirt sits on a wall, her face so dark it appears at first glance to be a cutout. There is something surreal about Sassen's work, but the almost garish colours and angular shapes of Bourdin's photographs seem to be a touchstone too.
In a recent interview with the British Journal of Photography, Sassen admitted that exhibiting fashion photography in a museum was "problematic", adding perceptively: "Art photography doesn't have to serve any purpose, fashion photography does, and that makes a difference. It's a kind of puzzle that has to be solved." She has done this by formally approaching each in a very different way. She uses a Mamiya 6x7 film camera for her art projects, and shoots in digital, often with a team of up to 40 assistants, for her fashion work. For each, she has developed a signature – though they often overlap.
Viviane SassenBlurred lines … Sassen moves seamlessly between fashion and fine art. Photograph: Viviane Sassen for Pop
Right now, it is her fashion photography that is receiving most attention: the Prestel book, In and Out of Fashion, is essentially a catalogue for a retrospective show of the same name at the Huis Marseille Museum of Photography until 17 March. I much prefer her art photography, especially when it shades into surreal documentary style. In one of her earlier books, the now sought-after Die Son Sien Alles, she photographed makeshift shops and businesses in Cape Town shanty towns, capturing the vibrancy of interiors decorated with posters and magazine cuttings. In books like Flamboya and Parasomnia, though, she seems intent on portraying her own semi-imaginary Africa, while the illuminating Sketches offers a glimpse of her creative process through the many preparatory Polaroids she has shot over the years. They are all intriguing books that map out a singular journey in contemporary photography.

De jury heeft in totaal 145 boeken beoordeeld. De juryleden: Anneke van Veen, Anthon Beeke, Bart Nieuwenhuijs, Ellen Dosse, Marga Rotteveel, Max van Rooy (voorzitter) en Rik SuermondtHet juryverslag:
PRIJS.K.SCHERER2013

Hier, in de Gele loods, ziet u 145 fotoboeken. Het zijn Nederlandse boeken, niet zozeer wat taal betreft – titels en tekst zijn meer dan eens in het Engels – maar wel als het gaat om de fotografie. Al deze boeken verschenen in 2011 en 2012. Dat zijn de grondregels van deze tweejaarlijkse prijsvraag.

De jury kwam bijeen op zaterdag 23 februari in de ruime, Amsterdamse studio van Anthon Beeke. Van de studio wil ik u een bijzonderheid niet onthouden: het rustgevend uitzicht van bovenaf op de Hortus Botanicus is weldadig voor de jurygeest die even door twijfel wordt bevangen. Regelmatig stond een van ons voor het raam te staren.

’s Morgens om half elf werd serieus met het beoordelingswerk begonnen. ’s Middags om tien over vier ging de jury opgetogen over de finish. Over de drie genomineerde fotoboeken en over welk boek daarvan de winnaar moest worden, was toen unanieme overeenstemming bereikt.

Dat het onwaarschijnlijk uiteenlopende drietal elk een Engelse titel heeft, is toeval.
In and Out of Fashion van Viviane Sassen,
The Holly Family van Frans Zwartjes,
En Poppy –Trails of Afghan Heroin van Robert Knoth en Antoinette de Jong.

Poppy is het Engels voor een bloeiende papaverbloem en deze beheerst het beeld van de dubbele openingspagina van het boek. Je zou denken: een lieflijk bloemenbeeld. Maar het tegendeel is waar. De poppies, zoals het meervoud luidt, introduceren een gruwelstory. Het papaverveld is het fundament onder de bijna vijfhonderd pagina’s dikke fotodocumentaire over de donkere zijde van de geglobaliseerde wereld. De geschiedenis van twintig jaar internationale drugshandel, van grenzeloze gewapende conflicten en vluchtelingenleed, van chronische armoede, van corruptie en de verspreiding van HIV en Aids. Na het beeld van het poppy-veld ligt over twee pagina’s een dode man op straat met boven zijn linkeroor een bebloede schotwond ter grootte van ongeveer drie rood bloeiende papavers. De toon is gezet. De hoofdkwartieren van het visuele verhaal over ontwrichting, geweld, dood, verderf en een mespuntje decadentie liggen in Afghanistan, Pakistan, Kosovo, Rusland, Tajikistan, Iran, Ukraine, Somalie en Dubai.

De samenstellers van dit visueel onuitputtelijke boekwerk, Robert Knoth en Antoinette de Jong zijn er – geholpen door vormgevers Kummer en Herrman - in geslaagd om een complexe geschiedenis overzichtelijk, helder en vooral aangrijpend te verbeelden.

Een indrukwekkende verbeelding van totaal andere geest is The Holy Family van Frans Zwartjes. Met de vormgeving van dit album-achtig boekwerk in groot formaat heeft Willem van Zoetendaal een archeologisch hoogstandje verricht. In samenwerking met Jasper Zwartjes, de zoon, heeft hij de zwart-wit beelden uit 1969 opgedolven waarmee filmer, fotograaf, musicus, vioolbouwer, tekenaar en nog veel meer, kortom de duivelskunstenaar Frans Zwartjes een totaal eigen en hoogst bizar universum componeerde. Een kunstenaar van de underground, noemde men dat in die vrijgevochten jaren zestig. De kenmerken van Zwartjes grofkorrelig gefotografeerde wereld zijn ruwweg: zichtbare existentiële vertwijfeling, oerdriftige erotiek, wreed absurdisme en mateloze theatraliteit. De twee schikgodinnen van de heilige familie hebben steevast koolzwart omrande ogen, vaak opengesperd.
The Holy Family is een weergaloos tijdsdocument, dat in de grove, robuuste vormgeving van Van Zoetendaal ook zelf kunst is geworden.

Voor de fotografie van Vivian Sassen, en in het geval van haar boek In and Out of Fashion, de modefotografie, geldt het tegenovergestelde van de woorden grof en robuust. Gracieus, licht, verfijnd, warm, kleurrijk, dat zijn de woorden. En de altijd volmaakte lijven van haar modellen weet zij om te toveren tot sculpturen waarvan je je soms afvraagt hoe zij in elkaar zitten. Zij kleedt haar modellen, die eerder haar muzen zijn - zij kleedt haar muzen ook niet aan met mode, maar omhult ze ermee, of kleedt ze uit met mode, wat zoiets is als haar muzen ont-hullen. Met natuurlijk raffinement creëert zij zo raadselachtige beelden die soms performance-achtige trekken vertonen, dan weer raken aan het surrealisme in de schilderkunst.

In and out of fashion is een bundeling van bijna twintig jaar van haar modefotografie. Vivian Sassen heeft zelf een grote hand gehad in de samenstelling en vormgeving van het boek. Het resultaat is heel rustig, heel helder, bijna klassiek. Een foto per pagina, zorgvuldig gekadreerd. Zo komt de schoonheid van elke foto optimaal tot z’n recht. Zo kun je goed zien dat elke foto in dit volmaakte boek raak is.

In de eindstemming waarbij het om de winnaar ging, heeft geen enkel jurylid vertwijfeld voor het raam naar de Hortus Botanicus staan staren.

In and out fashion van Vivian Sassen is winnaar van de Foto Kees Scherer Prijs 2013.