Masahisa Fukase - Private Scenes
7 September – 12 December 2018
VISUAL BIOGRAPHY
Fukase incorporated his personal struggle with loss and depression into his work in a surprisingly playful manner. His subjects are personal and highly intimate: over the years, his wife Yoko, his dying father and his beloved cat Sasuke regularly featured in sometimes comical, at other times sombre visual narratives. Towards the end of this working life, the photographer increasingly turned the camera on himself. The huge number of self-portraits – precursors to today’s ubiquitous selfie – testifies to the singular, almost obsessive way that the artist related to his surroundings, and to himself.
MASTERPIECE
Fukase worked almost exclusively in series, some of which came about over the course of several decades. He would become famous for his Ravens (1975-1985), an atmospheric and associative visual narrative conceived during a trip to his native Hokkaido. The series would become his life-work and is considered his absolute masterpiece. Ravens was published as a book in1986 and hailed as the best photobook of the past 25 years by the British Journal of Photography in 2010. The flocks of ravens, a sign of a approaching doom, formed a metaphor for Fukase’s state of mind as his marriage with Yoko was falling apart. A little-known fact is that Fukase also photographed his famous ravens in colour. The rare colour Polaroids from the Raven Scenes series (1985) are exhibited outside of Japan for the first time.FAMILY CHRONICLE
The coexistence of buoyancy and personal grief became a recurrent theme in Fukase’s work from an early date. In the exhibition Kill the Pig (1961), Fukase presented experimental studies of his pregnant wife and still-born child in combination with photographs made in a slaughterhouse: an at once playful and macabre reflection on love, life and death. Memories of Father (1971-1987) shows the life, the slow decay and ultimately the death of his father; a tender homage and a poignant ‘memento mori’. The sometimes humorous and sometimes earnest family portraits of Family (1971-1989), for which the artist portrayed his family in his parents’ photo studio year after year, form an exceptional family chronicle.
SELF-PORTRAITS
Fukase’s idiosyncrasy and inexhaustible drive to experiment culminated in the self-portraits and street scenes of Private Scenes (1990-1991), Hibi (1990-1992) and Berobero (1991). The series document Fukase’s wanderings through the streets and nightlife of Tokyo. Three months before his fateful fall, the works were presented in the exhibition Private Scenes (1992), along with Bukubuku (1991): a series of performative self-portraits of the artist in his bathtub. The prints are typically dated with the digital stamp Fukase started adding in the final years of his working life. Together the works form an idiosyncratic diary and mark out the days, months and years that Fukase spent living, and playing, in isolation.
BIOGRAPHY
Masahisa Fukase was born in 1934 in Bifuka, in the northern region of the island of Hokkaido. As the eldest son, Fukase was destined to take over the family photo studio, founded by his grandfather in 1908. He was already helping to rinse the prints by the age of six, and he continued to help his parents run the studio until moving to Tokyo in 1952 to study photography. His exhibition Kill the Pig first brought the photographer public acclaim. Three years after the sudden departure of his first wife, he married his great love Yoko in 1964. She would remain his main source of inspiration for 12 years. In 1974 Fukase founded the Workshop Photography School with the well-known Japanese photographers Shomei Tomatsu, Eikoh Hosoe, Noriaki Yokosuka, Nobuyoshi Araki and Daido Moriyama. Their work was presented collectively in the seminal exhibition New Japanese Photography in MoMA (New York), which first introduced a new generation of Japanese photographers to the west. Fukase’s divorce from Yoko in 1976 marked the start of the now world-famous series Ravens, but also resulted in depression and excessive alcohol consumption. In 1992 Fukase, while intoxicated, fell down the stairs and remained in a coma for the next 20 years. After his death in 2012, his work was gradually made accessible by the Masahisa Fukase Archives, established in Tokyo in 2014.
Fukase’s work has previously been exhibited in museums including MoMA, Victoria and Albert Museum, ICP, Fondation Cartier pour l’Art Contemporain and Tate Modern. His work is included in various collections including the Victoria and Albert Museum, Tate Modern, SFMoMA, The Metropolitan Museum of Art, The Getty Museum, and various private collections.
The exhibition will open at Foam on Thursday 6 September 2018, from 17.30 on.
Masahisa Fukase – Private Scenes was created in collaboration with Tomo Kosuga, director of the Masahisa Fukase Archives. The works were generously lent by the Masahisa Fukase Archives, represented by Michael Hoppen Gallery. Foam thanks Simon Baker, director of the Maison Européenne de la Photographie, and Les Rencontres d'Arles for their advice and involvement.
Private Scenes by Masahisa Fukase can be seen from 7 September – 12 December 2018 at Foam. Open daily 10am - 6pm, Thurs/Fri 10am - 9pm.
See also
Masahisa Fukase - Ravens - 2017
Masahisa Fukase's Ravens: the best photobook of the past 25 years? Collecting the Japanese Photobook 1912 - 1990 Photography
Bij de excentrieke Masahisa Fukase gaat het altijd over hemzelf
Fotografie Op het obsessieve af fotografeerde de Japanse kunstenaar Masahisa Fukase zijn familie, zijn katten en vooral ook heel vaak zichzelf.
Private Scenes
Rianne van Dijck
3 oktober 2018
Beeld Masahisa Fukase Archives
Fotografie
Masahisa Fukase. Private Scenes.
T/m 12 december in Foam, Amsterdam.
Inl: foam.org
Tegelijk met de expositie kwam het boek Masahisa Fukase uit, samengesteld door Tomo Kosuga (2018, Éditions Xavier Barral). Het is genomineerd voor de Aperture Foundation PhotoBook Awards, die worden uitgereikt tijdens Paris Photo. (8/11 t/m 10/11)
●●●●●
„Waar fotografen in het algemeen gekarakteriseerd kunnen worden als toeschouwers die het liefst op de achtergrond, in het donker, staan, geeft Fukase er de voorkeur aan zelf in het licht te stappen en zichzelf aan anderen te laten zien”, schreef in de jaren 70 een Japans criticus over het werk van zijn excentrieke landgenoot Masahisa Fukase. Want of Fukase nu wel of niet daadwerkelijk zelf in beeld is; altijd gaat een foto van hem direct of indirect over hemzelf. Het gaat over zíjn verdriet, zijn liefde, eenzaamheid, familie, speelsheid, humor gekte of wanhoop. Fukase fotografeerde, op het obsessieve af, zijn vrouwen, zijn dode kind, zijn vader en zijn moeder, zijn katten en vooral ook heel vaak zichzelf. ‘Japans autobiografische fotograaf’, zo werd hij genoemd. Het is een juiste typering voor een kunstenaar bij wie artistiek oeuvre en persoonlijk leven zo naadloos met elkaar verweven zijn.
Beeld Masahisa Fukase Archives
Masahisa Fukase (1934-2012) werd vooral beroemd met The Solitude of Ravens (1986), het fotoboek dat in 2010 door een panel van experts werd uitgeroepen tot het beste fotoboek van de afgelopen 25 jaar. Die intense, poëtische foto’s van voornamelijk onheilspellende, zwarte raven gaan natuurlijk niet simpelweg over vogels – veel meer dan dat ze een uitspraak doen over de wereld die Fukase om zich heen zag, ging het over zijn binnenwereld. Over zijn sombere gemoed nadat hij tot de conclusie was gekomen dat het huwelijk met zijn tweede vrouw Yoko, die tien jaar lang zijn muze was geweest, niet meer te redden was. In de diepzwarte, grofkorrelige beelden neemt Fukase de kijker mee in een bijna dromerige ‘stream of consciousness’, zoals Foam-curator Hinde Haest het noemt. Hij roept ermee een gevoel van verlies en verlorenheid op. Soms zingt daar ook een gevoel van vrijheid doorheen, bijvoorbeeld als we kijken naar de foto van twee meisjes met hun wapperende haren.
Beeld Masahisa Fukase Archives
Waar de meeste mensen bij Fukase onmiddellijk denken aan dit boek, laat Foam nu in een eerste grote overzichtstentoonstelling zien hoeveel rijker en gevarieerder zijn oeuvre is. Dat hij ook in kleur fotografeerde – er blijken zelfs Ravens in kleur te zijn, dat hij psychedelische montages maakte, hoe geestig zijn familieportretten zijn en hoe theatraal en speels de foto’s die hij van Yoko maakte in Homo Ludence (1971). Die na hun huwelijk overigens zou vertellen, in een artikel in een Japans fototijdschrift met de titel ‘De ongeneeslijke egoïst’, dat ze tien jaar lang met Fukase samen had geleefd, maar dat hij haar al die tijd alleen maar had gezien ‘door zijn lens’.
Speelsheid en een uitbundige levenslust, gemixt met een diep gevoel van melancholische zwaarmoedigheid – het is het kenmerk van Fukase. Zijn toch al tragische leven – een doodgeboren kind, diverse scheidingen, bovenmatig alcoholgebruik – kende een nog tragischer einde. In 1992 viel hij straalbezopen van de trap in zijn stamkroeg om daarna twintig jaar lang, tot zijn dood in 2012, in coma te liggen. Dat hij als titel van zijn laatste serie met voornamelijk zelfportretten koos voor Private Scenes (1992); in het Japans ‘shikei’ – een homoniem dat ook ‘doodstraf’ betekent, klinkt bijna profetisch.
Erimo Cape (1976), uit de serie Ravens. Fukase maakte de zwaarmoedige serie Ravens nadat zijn huwelijk was gestrand.
Untitled (1990), uit de serie Hibi, waarvoor hij de barsten in de bestrating van Tokio fotografeerde, die hij vergeleek met zijn eigen verouderende huid.
Untitled (1975), uit de serie Memories of Father. Fukase fotografeerde tussen 1971 en 1987 zijn vader, die ook fotograaf was. Hij legde zijn gestage achteruitgang en uiteindelijk ook zijn dood vast.
Eclipse (1987), uit de serie Memories of Father. De foto is gemaakt net na de dood van Fukase's vader - er rest slechts een beeltenis van hem, lijkt Fukase te willen zeggen.
Untitled (1991), uit de serie Private Scenes. De wild beschilderde prints uit deze serie portretteren de kunstenaar tijdens zijn omzwervingen door de straten van Tokio.
Untitled (1985) uit de serie Raven Scenes. Fukase werd beroemd met zijn zwart-wit serie Ravens – minder bekend is dat hij dit onderwerp ook in kleur afdrukte.
Untitled (1977) uit de serie Sasuke. Fukase maakte maar liefst drie fotoboeken over zijn kat Sasuke: Sasuke!! My Dear Cat (1978), Viva! Sasuke (1978) en The Strawhat Cat (1979).
Seikan Ferry Boat (1976), uit de serie Ravens. Het beroemde fotoboek Ravens was niet alleen maar melancholisch – soms zong er ook een gevoel van licht en vrijheid doorheen, zoals in deze foto van een meisje met wapperende haren.
Untitled (1977), uit de serie Sasuke. Fukase: ,,Ik wilde dat de vertederende afbeeldingen mijn eigen gestalte weerspiegelden in de ogen van de kat: daarom kan deze verzameling ook wel worden omschreven als een verholen zelfportret."
Untitled, uit de serie Berobero (1991). Die serie kwam tot stand tijdens Fukase’s nachtelijke escapades, waarbij hij zijn vrienden uitdaagde om met hun tong die van hem aan te raken.
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten