Man Ray: Électricité door Hans Rooseboom (Auteur)
Rijksmuseum
See also
Rijksmuseum toont nieuwe topstukken 20ste-eeuwse fotografie ...
Een van de nieuwe fotogafische aanwinsten die het Rijksmuseum sinds vandaag tentoonstelt, is een zeer recente aanschaf, mede mogelijk gemaakt door een permanente sponsoring door advocatenkantoor Baker & McKenzie. Conservator Hans Rooseboom rondde de aankoop af tijdens de beurs Paris Photo van afgelopen maand. Twee handelaren stuurden ieder vooraf al een exemplaar van het portfolio Electricité van Man Ray naar Amsterdam zodat het Rijksmuseum kon kiezen naar welk exemplaar de voorkeur uitging, maar de koop werd in Parijs officieel bekrachtigd tijdens een van de vele afspraken die rond Paris Photo worden gemaakt.
Man Ray (1890-1976) maakte in 1931 in opdracht van de Compagnie Parisienne de Distribution d’Electricité een tiental fotogravures, door hemrayograms genoemd, die elektriciteit tonen in het dagelijks gebruik. Maar uiteraard wel op zijn Man Ray’s: met een knipoog. Van het portfolio is indertijd een oplage van 500 gedrukt.
Een blik op veilingresultaten bij Christie’s doet vermoeden dat het om een aanschaf gaat van misschien wel een miljoen euro, maar Rooseboom laat weten dat we bij de aanschaf van dit portfolio aan een andere categorie moeten denken: ‘Oorspronkelijke rayogrammen van het soort dat ook in Electricté zijn verschenen doen inderdaad prijzen die een set van 10 zouden doen uitkomen op een miljoen. Er zijn de afgelopen acht jaar ook verschillende sets van Electricité zelf aangeboden op veilingen. Het exemplaar dat we kochten van een Franse particulier is in prachtige staat - mint - en is aan ons verkocht voor een alleszins redelijke prijs, namelijk 34 duizend euro.’
by Man Ray
1931
Gift of Joyce F. Menschel, 2013
2013.1098.13 (1–10)
Of all the American artists living in Paris in the 1920s and '30s, Man Ray was the most technically innovative and artistically productive. This remarkably seductive album of photogravures is an exquisite example of his legacy as America's greatest Surrealist photographer.
A playful alchemist in multiple mediums, Man Ray arrived in France in 1921 (from Williamsburg, Brooklyn) and soon established an influential portrait studio in the incendiary center of an avant-garde community of painters, photographers, filmmakers, and poets. By 1922, he was making cameraless pictures of everyday objects on photographic paper (photograms) that he dubbed "rayographs." The poet Tristan Tzara proclaimed them "dada" and wrote that the photographer "had invented the force of tender and fresh lightning."
Électricité is among the most acclaimed works by Man Ray—a dynamic assemblage of ten rayographs that the artist made as a commission for a private power company that desired to promote the domestic consumption of electricity. At the time, most homes in France relied on natural gas, wood, or coal for lighting, cooking, and heating. Man Ray used electrical appliances (light bulbs, a toaster, an iron, a fan) and electric light to cast the objects' shadows on photographic paper. Then he added wavy trails of power cords and heating coils—symbolic traces of the unseen effect of electric current. He also included in five images his own photographs (female nudes) and other pictures he may have appropriated (a roasted chicken, nighttime signage, the moon). In Électricité, Man Ray demonstrated how electricity (essentially an invisible force) could be a subject and also a modern medium and how it might effectively make a tasty dinner meal, cool the kitchen, eroticize the body, and thus contribute to the quality of life for working-class Parisians.
Although La Compagnie Parisienne de Distribution d'Électricité (CPDE) produced an edition of 500 copies for distribution to their executives and top customers, this particular example is special. It is not numbered in the edition but is the artist's own copy ("copie d'Artiste"). It is presented in an elegant binding of woven plant fibers and stamped leather, with intensely patterned red endpapers. And it is inscribed endearingly by Man Ray as a gift in 1932 to his friend the poet Robert Desnos, the author of the screenplay for L'Étoile de Mer, the experimental silent film masterpiece featuring Kiki of Montparnasse that Man Ray directed in 1928. Tragically, Desnos would die of typhoid in Terezín, the Nazi concentration camp in Czechoslovakia, shortly after its liberation by the Soviet Army in May 1945.
Jeff L. Rosenheim
Curator in Charge
Department of Photographs
Électricité.
by RAY, Man
Geen opmerkingen:
Een reactie posten